Co każdy płatnik powinien wiedzieć w 2021 r.

W 2021 r. zasady opodatkowania dochodów pracowniczych nie zmieniły się. W tym roku, podobnie jak w latach poprzednich, zakład pracy pełniąc rolę płatnika, obowiązany jest m.in. obliczać i pobierać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od niego przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez ten zakład pracy.

Sposób obliczenia zaliczki na podatek od uzyskanych w ciągu miesiąca przychodów ze stosunku pracy oraz zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłaconych przez płatnika reguluje art. 32 updof. Wynika z niego, że podstawą obliczenia zaliczki na podatek jest dochód, za który uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 updof oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu:

• kosztów uzyskania w wysokości określonej:
  • w art. 22 ust. 2 pkt 1 updof, tj. kosztów podstawowych w kwocie 250 zł albo
  • w art. 22 ust. 2 pkt 3 updof, tj. kosztów podwyższonych w kwocie 300 zł lub
  • w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 updof, tj. kosztów 50% w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez nich tymi prawami,
• potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a updof.

Tak ustalony dochód jest podstawą obliczenia zaliczki na podatek dochodowy. W zależności od wysokości dochodu osiągniętego przez pracownika od początku roku w danym zakładzie pracy wynosi ona:

• 17% - za miesiące, w których dochód nie przekroczył 85.528 zł,
• 17% i 32% - w miesiącu, w którym dochód przekroczył 85.528 zł; wówczas stawkę 17% stosuje się do tej części dochodu, która nie przekroczyła 85.528 zł, a stawkę 32% do nadwyżki ponad 85.528 zł,
• 32% - za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód przekroczył 85.528 zł.

Jeżeli płatnik posiada złożone przez pracownika oświadczenie PIT-2, to zaliczkę na podatek obniża o kwotę zmniejszającą podatek, która wynosi 43,76 zł miesięcznie.

Ponadto zaliczka na podatek podlega zmniejszeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b updof, pobranej w tym miesiącu przez zakład pracy ze środków podatnika (zmniejszenie nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki).

W 2021 r. zasady opodatkowania umów zlecenia i o dzieło, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof, nie uległy zmianie. Oznacza to, że płatnik (zleceniodawca, zamawiający dzieło) może być obowiązany do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego albo zaliczki na podatek dochodowy.

Zasady poboru zryczałtowanego podatku dochodowego reguluje art. 30 ust. 1 pkt 5a i ust. 3 updof. Przypomnijmy, że ten sposób opodatkowania ma zastosowanie, gdy kwota należności określona w umowie zlecenia lub umowie o dzieło zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł. Zryczałtowany podatek dochodowy pobiera się w wysokości 17% przychodu. Przy czym przychodu nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodów ani o składki na ubezpieczenia społeczne. Z kolei podatku nie zmniejsza się o składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Wspomniane składki społeczne i składka zdrowotna zmniejszają kwotę wynagrodzenia wypłacanego zleceniobiorcy lub wykonawcy dzieła.

Zasady poboru zaliczki na podatek określone są w art. 41 ust. 1 i 1a updof. Ten sposób opodatkowania ma zastosowanie, gdy:

• kwota wynikająca z umowy zlecenia lub umowy o dzieło jest wyższa niż 200 zł lub
• umowa zlecenia lub umowa o dzieło zawarta została z pracownikiem płatnika lub
• kwota należności nie jest wprost określona w umowie zlecenia lub umowie o dzieło.

Zaliczkę na podatek pobiera się generalnie w wysokości 17%. Niemniej jednak na wniosek podatnika płatnik może zastosować stawkę w wysokości 32% (art. 41a updof).

Podstawą obliczenia zaliczki na podatek jest przychód pomniejszony:

• o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 updof, tj. koszty 20% lub 50% w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez nich tymi prawami oraz
• o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b updof.

Z kolei zaliczkę na podatek zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b updof, pobranej ze środków podatnika przez płatnika (zmniejszenie nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki).