Wiadomości - zmiany w prawie i podatkach

Wynagrodzenie członka zarządu bez ZUS

Wynagrodzenie członka zarządu bez ZUS

Podstawą wypłaty wynagrodzenia dla członka zarządu spółki z o.o. może być nie tylko umowa o pracę czy umowa oparta o stosunek zlecenia. Dopuszcza się wynagradzanie również na podstawie samej uchwały organu właścicielskiego spółki albo rady nadzorczej.

 Podstawą wypłaty wynagrodzenia dla członka zarządu spółki z o.o. może być nie tylko umowa o pracę czy umowa oparta o stosunek zlecenia. Dopuszcza się wynagradzanie również na podstawie samej uchwały organu właścicielskiego spółki albo rady nadzorczej. W tym przypadku wynagrodzenie przysługuje z samej mocy pełnienia funkcji w zarządzie spółki. Tak ustalone wynagrodzenie nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS.


Na podstawie powołania
Wynagradzanie członków zarządu "na podstawie powołania" funkcjonuje jako alternatywa wobec wypłacania wynagrodzenia za wykonywanie przez taką osobę umowy o pracę czy też umowy cywilnoprawnej (zlecenia, umowy o świadczenie usług czy kontraktu menedżerskiego). Wynagrodzenie jest w tym przypadku wypłacane za samo sprawowanie mandatu w zarządzie spółki, a faktycznie również za ciężar obowiązków wynikających z pełnienia tej funkcji w spółce i ponoszenia związanej z tym odpowiedzialności.
Dopuszczalność wynagradzania członków organów spółki m.in. w taki sposób dopuszcza Kodeks spółek handlowych. Art. 2031 K.s.h. w zdaniu pierwszym przewiduje, że uchwała wspólników może ustalać zasady wynagradzania członków zarządu (w szczególności maksymalną wysokość wynagrodzenia), przyznawania członkom zarządu prawa do świadczeń dodatkowych lub maksymalną wartość takich świadczeń. Z kolei z art. 2221 § 1 K.s.h. wynika, że członkom rady nadzorczej może zostać przyznane wynagrodzenie. Określa je umowa spółki lub uchwała wspólników.
Wadą wynagradzania członka zarządu na podstawie powołania jest niemożność uzależniania wypłaty wynagrodzenia od faktycznego wykonywania obowiązków i osiągania określonych rezultatów. Jest to bowiem element właściwy dla umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej. Największą korzyścią jest natomiast ograniczenie ciężarów publicznoprawnych związanych z wypłacaniem wynagrodzenia.


ZUS i zaliczka na pdof
Zawarcie z członkiem zarządu umowy o pracę czy umowy opartej o konstrukcję umowy zlecenia oznacza konieczność zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i fundusze pozaubezpieczeniowe. Inaczej to wygląda w przypadku wynagradzania "na podstawie powołania". Wśród wynikających z art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) oraz z art. 66 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.) tytułów powodujących powstanie obowiązku ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego nie wymienia się pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie powołania. Oznacza to, że wynagrodzenie wypłacane takiej osobie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie nie podlega oskładkowaniu.
Brak podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w przypadku wynagradzania na podstawie powołania wpływa też na wysokość pobieranej zaliczki na podatek dochodowy. Zaliczka wyniesie 18% (od 1 października br. 17%), ewentualnie 32% - na wniosek podatnika, a przychód będzie pomniejszany tylko o koszty jego uzyskania.


Uchwała a umowa
Jeśli spółka decyduje się wynagradzać członków zarządu na podstawie powołania, powinna zadbać o odpowiednie zredagowanie dokumentów dotyczących prawa i wysokości wynagrodzenia, tak aby uniknąć zakwalifikowania wypłaconych środków jako należności ze stosunku zlecenia lub mu podobnego. Należy bowiem brać pod uwagę, że dla ważności umowy zlecenia czy umowy o świadczenie usług nie jest wymagane dochowanie formy pisemnej. Umowa może być nawet zawarta w sposób dorozumiany. W efekcie, w razie kontroli ZUS, dopuszczalne będzie badanie, czy podstawą wypłaty wynagrodzenia było samo powołanie i uchwała organu spółki, czy też nie doszło do zawarcia umowy pomiędzy spółką a członkiem zarządu.
Ze względu na to należy unikać pisemnego akceptowania przez członka zarządu warunków wynagradzania z uchwały. Może to być bowiem traktowane jako złożenie wzajemnych oświadczeń woli będących składnikami umowy. Ponadto uchwała określająca warunki wynagradzania nie powinna uzależniać wypłaty wynagrodzenia od wykonania określonych rodzajowo czy czasowo czynności. To również jest element właściwy dla umowy zlecenia. Wynagrodzenie z tytułu powołania na podstawie uchwały przysługuje natomiast za samo pełnienie funkcji, tj. sprawowanie mandatu w organie spółki. Dlatego należy unikać np. obniżania wynagrodzenia za czas "urlopu" czy innej nieobecności "w pracy".


Takie zabiegi pozwolą uniknąć ryzyka przyjęcia, że uchwała zgromadzenia wspólników nie jest samodzielną podstawą wypłaty wynagrodzenia, ale stanowi element rekonstrukcji innego stosunku prawnego, w szczególności umowy zlecenia pomiędzy spółką a członkiem zarządu.

 

Przykład uchwały w sprawie wynagrodzenia:


Uchwała z dnia 9 września 2019 r.
zgromadzenia wspólników Zetka Bis sp. z o.o.
w sprawie ustalenia wysokości wynagrodzenia Prezesa Zarządu

Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników na podstawie art. 8 ust. 1 Umowy spółki i art. 2031 Kodeksu spółek handlowych postanawia, co następuje:

§ 1


1. Ustala się miesięczną wysokość wynagrodzenia Prezesa Zarządu spółki na kwotę 4.000 zł.
2. W przypadku pełnienia mandatu przez niepełny miesiąc wynagrodzenie wylicza się proporcjonalnie do liczby dni sprawowania mandatu w danym miesiącu.
3. Wynagrodzenie jest płatne z dołu w terminie do ostatniego dnia roboczego miesiąca, za które przysługuje.

§ 2


Uchwała wchodzi w życie począwszy od 1 października 2019 r.

 

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 505 ze zm.)