Od czerwca wyższe limity dorabiania do emerytury i renty

Osoby, które nie osiągnęły wieku emerytalnego, a dorabiają do emerytury lub renty, muszą sprawdzać, czy ich zarobki nie spowodują zmniejszenia lub zawieszenia wypłaty świadczenia. Od 1 czerwca 2020 roku limity będą wyższe niż w poprzednim kwartale. Przychody do 3732,10 zł miesięcznie nie wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty.

Aktywność zawodowa seniorów ciągle rośnie. W ciągu ostatnich czterech lat liczba pracujących emerytów wzrosła o około 30 proc. Wśród pracujących emerytów w 2018 r. przeważały kobiety i stanowiły 56 proc. Prawie 90 proc pracujących emerytów to osoby w wieku 60-65 lat i więcej. Właśnie ta grupa pracujących emerytów, czyli tych, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna może dorabiać bez żadnych limitów i nie martwić się rozliczeniami z ZUS.

– Pilnować wysokości swoich dochodów muszą osoby dorabiające, które są na wcześniejszej emeryturze czy rencie – przypomina Iwona Kowalska-Matis, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. Limity dotyczą bowiem tylko osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Emeryt, który już osiągnął powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna może dorabiać bez żadnych limitów i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.

Zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zawieszeniu w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej.

Kiedy ZUS zawiesi lub zmniejszy emeryturę/rentę?

Świadczenie ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Natomiast w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130 proc. ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.

Ile może dorobić emeryt/rencista w 2020 roku?

Od 1 czerwca 2020 roku do 31 sierpnia 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:

70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2019 r. wynosi 3732,10 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2019 r. wynosi 6931,00 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

Od 1 marca 2020 roku do 31 maja 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:
70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2019 r. wynosi 3639,10 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2019 r. wynosi 6758,20 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

Od 1 grudnia 2019 roku do 29 lutego 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:
70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2019 r. wynosi 3452,20 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2019 r. wynosi 6411,10 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

Od 1 września 2019 roku do 30 listopada 2019 roku kwota przychodu odpowiadająca:
70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2019 r. wynosi 3387,50 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2019 r. wynosi 6291,10 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

Od 1 czerwca 2019 roku do 31 sierpnia 2019 roku kwota przychodu odpowiadająca:
70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2019 r. wynosi 3465,70 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2019 r. wynosi 6436,30 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

Od 1 marca 2019 roku do 31 maja 2019 roku kwota przychodu odpowiadająca:
70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2018 r. wynosiła 3404,70 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2018 r. wynosiła 6322,90 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

Limity z wcześniejszych okresów można sprawdzić na stronie internetowej ZUS >>

Komu ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi świadczenia?

Limit przychodów nie dotyczy osób, które:

mają prawo do emerytury i ukończyły powszechny wiek emerytalny,
mają prawo do emerytury częściowej,
mają prawo do renty inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tych inwalidach,
mają prawo do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową lub renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową.

Te osoby mogą dorabiać bez żadnych konsekwencji i ograniczeń.

W zupełnie innej sytuacji są renciści i osoby, które przeszły na „wcześniejszą” emeryturę. Jeśli nie poinformują o dodatkowych dochodach ZUS będą musiały zwrócić nienależnie pobrane świadczenie. Żeby tego uniknąć trzeba poinformować ZUS o prognozowanych dochodach.

- Obowiązek informowania ZUS o dorabianiu mają te osoby, które jeszcze nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego bez względu na to czy pracują na etat czy tylko zlecenie lub dzieło. W zależności od tego jak wysoki jest ich dochód ZUS okresowo zmniejszy kwotę wypłacanego świadczenia lub zawiesi jego wypłatę – mówi Iwona Kowalska-Matis z ZUS.

Jakie świadczenia może zmniejszyć lub zawiesić ZUS?

ZUS może zmniejszyć lub zawiesić:

emeryturę,
emeryturę pomostową,
nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
rentę z tytułu niezdolności do pracy,
rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z:
wypadkiem przy pracy,
wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r.,
chorobą zawodową.
rentę inwalidy wojskowego, jeżeli Twoja niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową, oraz rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym,
rentę rodzinną.

Jakie zarobki spowodują, że ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie?

Na to, czy ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, ma wpływ przede wszystkim przychód z działalności, od której są obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne.

Chodzi tu głównie o przychody:
z pracy na podstawie stosunku pracy,
z pracy na podstawie umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów,
z pracy na podstawie umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy tej umowie,
z pracy na podstawie:
umowy zlecenia,
umowy agencyjnej,
innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu,
umowy o dzieło,

jeżeli emeryt/rencista zawrze taką umowę ze swoim obecnym pracodawcą albo jeżeli na podstawie takiej umowy – zawartej z innym podmiotem – wykonuje pracę dla obecnego pracodawcy,

z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
z pracy nakładczej,
z pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
z odpłatnej pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
ze stypendium sportowego,
ze sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora,
z wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej,
ze służby w tzw. służbach mundurowych (Policja, Straż Pożarna itd.),
z działalności wykonywanej za granicą,
z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych,
z wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy,
ze świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego,
z zasiłku wyrównawczego oraz dodatku wyrównawczego.

ZUS może zawiesić lub zmniejszyć świadczenie także wtedy, gdy uprawniony:

osiąga przychód z dodatkowej pracy i jest wyłączony z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ pobiera emeryturę lub rentę,
wykonuje dodatkową pracę, od której nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, bo opłaca już składki na te ubezpieczenia z innego tytułu.

Kwoty maksymalnego zmniejszenia

Jeżeli przychód osiągany przez świadczeniobiorcę przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie będzie wyższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia, emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy oraz renta rodzinna dla jednej osoby zostaną zmniejszone o kwotę przekroczenia, jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach), czyli od 1 marca 2020 r.:

620,37 zł – emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
465,31 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
527,35 zł – renta rodzinna dla jednej osoby.

Zawieszone zostają emerytury i renty świadczeniobiorców, którzy osiągnęli przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia.

Kiedy zmieni się limit dorabiania?

Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłasza co kwartał Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Obecny limit obowiązuje od 1 czerwca 2020 roku do 31 sierpnia 2020 roku. We wrześniu zacznie obowiązywać nowy.
O przychodach trzeba powiadomić ZUS - do końca lutego następnego roku

Emeryci i renciści, którzy w 2020 r. pracują zawodowo, powinni do końca lutego 2021 roku powiadomić ZUS o osiągniętych w danym roku przychodach oraz o wybranym przez siebie systemie rozliczeniowym – miesięcznym lub rocznym - w zależności od tego, co jest korzystniejsze dla świadczeniobiorcy.

- Ten obowiązek nie dotyczy tych osób, które już osiągnęły wiek emerytalny, czyli mają ustalone prawo do emerytury i wiek, który uprawnia do przejścia na emeryturę powszechną. Te osoby mogą zarabiać bez ograniczeń – mówi Iwona Kowalska-Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

To emeryt/rencista wybiera rozliczenie miesięczne lub roczne

ZUS może rozliczać osiągnięte przychody rocznie lub miesięcznie. Jeżeli emeryt/rencista, składając wniosek o świadczenie, nie wybierze konkretnego sposobu rozliczania, to ZUS rozliczy je według tego wariantu, który jest dla pobierającego świadczenie korzystniejszy. Może się bowiem okazać, że w którymś miesiącu świadczeniobiorca przekroczył limit przychodów wpływający na zmniejszenie/zawieszenie emerytury/renty, ale po zliczeniu przychodów z całego roku do takiego przekroczenia już nie dojdzie - wtedy korzystniejsze jest rozliczenie roczne.